Project 'TravelTrack' van Kazou

"Jongeren nemen hier echt het stuur in handen. We ondersteunen, begeleiden en coachen, maar het vertrekpunt is altijd: wat willen zíj doen? Waar dromen zij van?" vertelt Cédric. Het leverde vakanties op met uiteenlopend karakter: van een chille week aan zee tot een outdoorvakantie in Kemmel. Elke groep had zijn eigen dynamiek, eigen wensen, eigen noden – “en dat was net de sterkte”.

Samenwerken vraagt flexibiliteit

Wat Kazou inspireerde? “Bij Kazou geloven we heel erg in vrije tijd als een basisrecht en daar zetten we zeker op in. Toch merkten we dat bepaalde doelgroepen nog drempels ervaren, zoals het inschrijvingsgeld en het feit dat je bij Kazou tijdig moet inschrijven. Om ook deze jongeren te bereiken gaan we partnerschappen aan, onder andere met Arktos. Hun ervaring en expertise in het werken met doelgroepen die binnen het reguliere jeugdwerk vaak drempels ervaren is daarbij erg interessant,” vertelt Cédric overtuigd.

Samenwerken tussen organisaties met verschillende culturen vergt aanpassing. “Kazou is goed in grote vakantieprojecten met duidelijke structuren en procedures. Arktos is sterk in het werken met jongeren die vaak uit kwetsbare situaties komen. Dat matchen vraagt tijd én flexibiliteit langs beide kanten.”

Een voorbeeld? De timing van vakantie-inschrijvingen. Bij Kazou ligt die vaak in januari, terwijl jongeren die meedoen aan ‘Travel Track’ daar dan nog totaal niet mee bezig zijn. “Jongeren leven veel meer in het nu. Dus moesten wij als organisatie leren meebewegen.”

Ook toeristische uitbaters worden mee uitgedaagd, en hierbij stonden heel praktische zaken soms ter discussie. “Slapen met tien op een kamer? Niet voor iedereen vanzelfsprekend. Eten in een grote refter met honderd anderen? Niet iedereen voelt zich daar comfortabel bij. Een gemiddeld jeugdverblijf richt zich op kinderen en dat merk je aan de communicatie of het type maaltijden. We gingen hierover in gesprek met de logiesuitbater om te kijken of er andere mogelijkheden zijn wanneer er een iets ouder publiek bij hen verblijft. Samen zoeken naar alternatieven werd deel van het proces, en dat was superleerrijk voor ons,” vertelt Cédric.

Jongeren als kritische partners

De jongeren waren niet alleen deelnemers, maar ook kritische denkers. Ze stelden vanzelfsprekende routines in het vakantieprogramma in vraag – van het ontbijt tot de invulling van een vrije dag. “Bij Kazou starten we vaak vroeg, om half negen. Maar jongeren zeiden: ‘Mag het eens wat trager? We zijn op vakantie.’ Zulke opmerkingen doen je nadenken over hoe vanzelfsprekend je aanpak is.”

Het project liet ook zien hoe creatief jongeren zijn. Zo zamelde één groep zelf hun eigen bijdrage voor de vakantie in via een gesponsorde wandeling, om de financiële drempel te verlagen. “Het idee dat jongeren niet mee verantwoordelijkheid kunnen opnemen, is totaal achterhaald. Geef hen vertrouwen en ruimte, en je krijgt zoveel terug.”

Leren over grenzen heen

De samenwerking bracht ook nieuwe vragen en leermomenten met zich mee. Hoe maak je Kazou-vakanties aantrekkelijk voor jongeren die zich niet meteen herkennen in het bestaande aanbod? Hoe kunnen vrijwilligers leren omgaan met groepen die ze niet gewend zijn? Hoe versterken we jongeren in het plannen van vakanties naast een heleboel andere uitdagingen?  

“Er waren soms ook spanningen met de (Kazou) begeleiders. Jongeren zeiden soms letterlijk: ‘Waarom zouden we luisteren naar iemand die amper ouder is dan wij?’ Maar net dat soort confrontaties zijn waardevol. Ze zorgen voor groei – bij jongeren én vrijwilligers.”

De voorbije zomer leerden de betrokkenen van het project alvast dat een vakantie van zeven dagen soms te lang is. Daarom wordt vanaf nu geëxperimenteerd met kortere vakanties van vijf dagen. Ook het solidariteitsprincipe waarbij jongeren 20% zelf bijdragen, blijft onderwerp van gesprek. “Voor sommigen is dat nog altijd te veel. Dat nemen we mee in onze evaluatie.”

En nu?

‘Travel Track’ is volgens Cédric meer dan een experiment: het is een beweging die het jeugdwerk doet nadenken over inclusie, eigenaarschap en het herdenken van klassieke structuren. “Het is zoeken naar een goede procesflow, ja. Niet alles loopt vanzelf. Maar de rijkdom die het oplevert? Die is onbetaalbaar.”

Kazou en Arktos zetten hun samenwerking ook de komende projectperiode voort. Nieuwe jongerenwerkingen sluiten aan. Meer vrijwilligers worden betrokken.

De uitdaging? Blijven luisteren, bijsturen en bouwen aan vakanties die écht vertrekken vanuit jongeren zelf.